Minder ziekenhuisopnamen in laatste levensfase dankzij ACP

Binnen tanteLouise is een intramuraal palliatief consultatieteam actief. ‘Dit bestaat uit palliatief verpleegkundigen en een kaderarts palliatieve zorg. Zorgverleners op onze locaties kunnen bij hen terecht met vragen over de laatste levensfase van cliënten. Het team helpt bijvoorbeeld bij het vaststellen of de palliatieve fase gestart is en bij het bepalen welke zorg op dat moment passend is. Ook kunnen onze medewerkers hen vragen stellen over het voeren van ACP-gesprekken. Binnen tanteLouise kan niemand om dit team heen; we besteden er intern regelmatig aandacht aan.’ Daarnaast levert deze zorgorganisatie permanent een transmuraal palliatief verpleegkundige (TPV’er) aan het regionale transmurale palliatief team. ‘Dit team bestaat uit vier TPV’ers, eentje van elke grote VVT- aanbieder in de regio.’

Net zo belangrijk: nazorg en feedback
‘We werken daarnaast sinds een jaar of acht met nazorgconsulenten. Zij gaan zes weken na het overlijden met nabestaanden in gesprek over hoe zij die laatste fase van hun dierbare hebben ervaren. Onze teams leren van deze feedback. De nazorgconsulent is overigens altijd iemand met wie nabestaanden nog geen contact gehad hebben zodat ze onafhankelijk hun mening kunnen geven en kritisch durven zijn. Onze ervaring is dat er feedback uitkomt waarmee we de zorg kunnen verbeteren. Zo hebben we de waakmand ingevoerd naar aanleiding van de feedback dat de laatste periode voor naasten aan het bed als belastend werd ervaren. Naasten geven inmiddels aan dat de waakmand een belangrijke bijdrage heeft geleverd om de periode aan het bed minder belastend te maken.’ De bestuurder monitort of het palliatief consultatieteam wordt ingeschakeld. ‘En ik houd het rapportcijfer in de gaten dat we van nabestaanden krijgen. Dat moet elk jaar iets stijgen. Dus ik bekijk ook of we voldoende doen met de feedback.’

Resultaten delen, leren van elkaar
Jan-Kees zit in het bestuur van het netwerk palliatieve zorg in de regio Bergen op Zoom. ‘Binnenkort evalueren we met alle partijen die, net als wij het kwaliteitskader palliatieve zorg hebben geïmplementeerd, de resultaten ervan. Die zullen we actief delen met alle partners in ons netwerk die het nog niet of niet volledig hebben geïmplementeerd. Zodat ook zij ervan kunnen profiteren en leren.’

Informatiedeling in Nederland moet beter
De grootste uitdaging voor het optimaal organiseren van ACP-trajecten is volgens deze bestuurder het delen van informatie. ‘Zeker als een patiënt snel achteruitgaat, dan zou het heel fijn zijn als je in het dossier van je collega kunt kijken. In veel andere landen in Europa is dit wél mogelijk. Daar werkt de zorg met een centraal systeem met dossiers  waar alle zorgpartijen in de keten in kunnen kijken. Dat is ook zo in landen die het qua zorg niet zo goed geregeld hebben als wij.’ Jan-Kees zet zich actief in om iets aan de gebrekkige informatiedeling te doen. ‘Ik ben binnen ActiZ voorzitter van de commissie Digitaal denken en doen. We kaarten dit probleem landelijk op veel plekken aan en werken aan oplossingen. We zien sinds de invoering van de European Health Data Space in juli 2023 dat er pilots zijn gestart gericht op het sneller en beter delen van digitale, medische informatie. Maar er moet nog veel gebeuren.’

TanteLouise en de ACP toolbox
In de regio Bergen op Zoom (van Ossendrecht in het zuiden tot en met Nieuw-Vossemeer in het noorden) biedt tanteLouise lang- en kortdurende zorg aan onder andere ouderen. De organisatie heeft 16 locaties en speelt een voortrekkersrol in de implementatie van ACP in deze regio. ‘We waren betrokken bij de ontwikkeling van de ACP Toolbox en gebruiken die intern veel. Ook zijn we al een aantal jaar bezig met de implementatie van het kwaliteitskader palliatieve zorg. We vinden het zeer belangrijk dat het gesprek over wensen in de laatste levensfase plaatsvindt en vastgelegd wordt. De toolbox voorziet in een behoefte. Onze zorgverleners geven aan meer handvatten te hebben en zorgvragers voelen zich beter gehoord.’

Ook aan de slag met de ACP Toolbox? Bekijk de website!